Kupiliście nowy celownik optyczny do karabinu? Podczas jego montażu konieczne jest odpowiednie wyrównanie względem broni. Dlaczego to jest ważne i jak to zrobić?
Częścią każdej instalacji celownika optycznego na karabinie jest wyrównanie jego przechylenia w pierścieniach montażowych tak, aby siatka celownicza nie odchylała się od osi broni. Mówiąc prościej, siatka celownicza nie może być przechylona. Dlaczego wyrównanie jest ważne? Jeśli celownik jest przechylony poza oś, to na ustawionym dystansie trafienia będą w centrum, ale gdy zaczniesz kompensować balistykę na inne odległości za pomocą „punktów celowniczych” w siatce lub klików na wieży balistycznej, wprowadzisz błąd do systemu. Punkt trafienia przesunie się na prawo lub lewo, w zależności od kierunku, w którym celownik jest przechylony.
Jeśli strzelasz z mocnego kalibru myśliwskiego z umiarkowanie płaską trajektorią na odległość do, powiedzmy, 200 metrów i masz ustawione przystrzelanie na 100 metrów, to wyrównanie "na oko" może wystarczyć, a ewentualny błąd będzie znikomy z myśliwskiego punktu widzenia. Na większe odległości, jeśli zależy Ci na maksymalnej precyzji lub jeśli Twój kaliber ma wyraźniejszą trajektorię (na przykład coraz bardziej popularny .300 Blackout lub .450 Bushmaster), konieczne jest dokładniejsze wyrównanie za pomocą poziomicy. Jak to zrobić i czego potrzebujesz?
Jak i czym
Mówiąc prosto, znajdź na broni płaską powierzchnię, zazwyczaj bazę montażową, połóż na niej poziomicę i ustaw broń tak, aby pęcherzyk poziomicy znalazł się dokładnie pośrodku. W tej pozycji unieruchom broń i przejdź do ustawiania celownika optycznego, który jest zamocowany w pierścieniach, ale jeszcze nie dokręcony, co pozwala na jego swobodne pochylanie. Poziomicę umieść na płaskiej powierzchni górnej pokrywy wieżyczki regulacyjnej lub na szczycie wieży balistycznej i pochylaj celownik, aż pęcherzyk poziomicy również znajdzie się dokładnie pośrodku. Następnie dokręć pierścienie, sprawdź wszystko jeszcze raz, i gotowe.
Cały proces można wykonać przy użyciu zwykłej poziomicy o odpowiednich rozmiarach, ale polecam zakup zestawu specjalnie zaprojektowanego do tego celu. Jest on bardziej wygodny w użyciu i pozwala uzyskać dokładniejsze wyniki. Nie jest to również duży wydatek – podstawowy zestaw firmy Wheeler o nazwie **Level-Level-Level** kosztuje na naszym rynku około 523 CZK. Bardziej przyjazną dla użytkownika i precyzyjniejszą opcją od tego samego producenta jest Wheeler's Professional Reticle Leveling System za 1 950 CZK. W tym artykule przedstawiamy obie opcje.
Zanim jednak do nich przejdziemy, należy wspomnieć o jednej kluczowej trudności tego procesu, a mianowicie o samej stabilizacji broni. Istnieją specjalne imadła, stojaki rusznikarskie i stanowiska czyszczące, które umożliwiają precyzyjne pochylanie i następne unieruchomienie karabinu w dowolnej pozycji, ale nie są one standardowym wyposażeniem warsztatu. Większość z nas będzie musiała użyć zwykłego imadła lub zacisków, co wymaga większej staranności i kilkukrotnej kontroli. Możliwe, że trzeba będzie dokonać dodatkowych korekt, jeśli broń poruszy się podczas manipulacji celownikiem optycznym. Osobiście używam obciążonego statywu BOG DeathGrip, który pozwala zamocować dowolną broń i regulować jej pochylenie w każdej osi – działa to znakomicie.
Sposób użycia zestawu Lever-Lever-Lever jest bardzo prosty. Podstawą jest prawidłowe wyrównanie broni i porównanie poziomości odpowiedniej powierzchni na broni z powierzchnią celownika. Tutaj wyraźnie widać, że celownik trzeba obrócić w lewo.
Po zamocowaniu poziomicy referencyjnej, poprzez obrót śruby dostosowujemy ją do poziomicy kalibracyjnej umieszczonej na odpowiedniej powierzchni, zazwyczaj na bazie montażowej.
Idealne wyrównanie. Pęcherzyk poziomicy znajduje się dokładnie pośrodku – na perfekcyjnie wyrównanej broni. Teraz wystarczy dokręcić śruby pierścieni montażowych, sprawdzić ponownie i gotowe.
System montażu poziomicy referencyjnej na lufie jest prosty w realizacji i pasuje nawet do najcięższych profili luf.
Zamocowana i wyrównana poziomica referencyjna. Teraz czas na umieszczenie poziomicy kalibracyjnej na górze wieżyczki regulacyjnej i poprzez pochylanie celownika osiągnąć identyczne wyrównanie.
Opcja ekonomiczna
Podstawowy zestaw Lever-Level-Level składa się z dwóch prostych poziomic (należy dodać, że przedstawiona wersja pochodzi z zestawu do szlifowania firmy Wheeler i różni się od oddzielnie sprzedawanego zestawu tylko kolorem – funkcjonalnie są identyczne). Pierwsza poziomica to poziomica referencyjna, która jest zaprojektowana tak, aby można ją było położyć na bazie montażowej pod zamontowanym celownikiem, a przez nachylenie broni można przeprowadzić wyrównanie. Druga – poziomica kalibracyjna – jest następnie umieszczana na odpowiedniej powierzchni celownika optycznego, który wyrównuje się poprzez regulację nachylenia w luźno zamocowanych pierścieniach montażowych.
Obie poziomice są magnetyczne, co ułatwia ich użycie w przypadku stalowych baz montażowych. Zestaw jest bardzo prosty, ale w pełni funkcjonalny, trwały i w tej cenie godny polecenia – szczególnie jeśli nie zamierzasz powierzyć montażu rusznikarzowi. Problemy mogą się pojawić, jeśli posiadasz specjalną bazę montażową lub zamek, które nie mają wystarczająco dużej płaskiej powierzchni do położenia poziomicy, albo gdy celownik jest zamontowany tak nisko, że nie ma miejsca na poziomicę pod nim. W takich przypadkach można zastosować sam pierścień montażowy bez górnej części, na ramionach którego umieszcza się poziomicę. Następnie wyrównuje się karabin, mocuje celownik optyczny, wyrównuje go i ma nadzieję, że broń nie przesunie się podczas manipulacji. W niektórych typach pierścieni nie jest to nawet możliwe, co oznacza konieczność improwizacji w zależności od sytuacji. Kluczowe jest znalezienie płaskiej powierzchni i praca z nią.
W przypadku celowników optycznych problem ten występuje rzadko. Większość z nich ma odpowiednio płaską powierzchnię na górnej pokrywie wieżyczki regulacyjnej lub na wieży balistycznej, co pozwala na bezproblemowe umieszczenie poziomicy.
Zestaw profesjonalny Wheeler's Professional Reticle Leveling System oraz jego prostszy odpowiednik „Lever-Lever-Lever”.
Profesjonalna alternatywa
Podstawowy zestaw spełni potrzeby większości myśliwych, ale ci, którzy traktują precyzję bardzo poważnie i regularnie pracują nad swoimi broniami, mogą preferować profesjonalny zestaw kalibracyjny o nazwie Wheeler's Professional Reticle Leveling System Zestaw ten jest dostarczany w wyściełanym pudełku i składa się z dwóch poziomic wykonanych z anodowanego duraluminium, których jakość wykonania jest widoczna na pierwszy rzut oka. Pierwsza z poziomic to poziomica referencyjna, którą mocuje się do lufy za pomocą zacisku. Jest ona odpowiednio duża, aby pomieścić nawet najgrubsze profile luf, a wewnętrzne powierzchnie są pokryte warstwą gumy, co zapobiega zarysowaniom. Druga, mniejsza poziomica służy do samej kalibracji.
Proces przebiega następująco. Zamocuj karabin w odpowiednim uchwycie i przymocuj poziomicę referencyjną do lufy. Umieść poziomicę kalibracyjną na bazie montażowej lub innej płaskiej powierzchni prostopadłej do osi broni. Na podstawie wskazań poziomicy kalibracyjnej wyrównaj karabin i zabezpiecz go przed dalszym ruchem. Poziomica na lufie jest przymocowana do zacisku za pomocą śruby i przegubu. Obracanie śruby pozwala na precyzyjne nachylenie poziomicy, aż pęcherzyk znajdzie się w tej samej pozycji, co pęcherzyk poziomicy na bazie montażowej. Następnie zdejmij poziomicę kalibracyjną, zamocuj celownik optyczny w pierścieniach montażowych i umieść poziomicę kalibracyjną ponownie na odpowiedniej płaskiej powierzchni celownika. Obracaj celownikiem w pierścieniach, aż pęcherzyki obu poziomic będą zgodne. Na koniec dokręć celownik, najlepiej kluczem dynamometrycznym, a w razie potrzeby nałóż klej na gwinty śrub przed dokręceniem. Sprawdź ponownie poziomice, a jeśli wszystko jest w porządku, zdejmij obie poziomice – i gotowe.
Profesjonalny zestaw oferuje łatwiejszą, intuicyjną obsługę, wyższą precyzję oraz mniejszą wrażliwość na niedokładne mocowanie broni. Wszelkie ruchy karabinu są natychmiast widoczne na poziomicy referencyjnej, która przez cały proces pozostaje zamocowana na lufie i może być w razie potrzeby korygowana.
Precyzja dla każdego
Zestaw jest co prawda droższy, ale z ceną poniżej 2000 CZK wciąż pozostaje osiągalny i będzie służył przez całe życie. Co więcej, można go wspólnie zakupić w ramach klubu strzeleckiego, koła łowieckiego lub po prostu grupy znajomych strzelców, co jest idealnym, ekonomicznie korzystnym rozwiązaniem. Nawet entuzjaści strzelectwa, którzy nie będą korzystać z zestawu zbyt często, mogą traktować go jako „wspólny” sprzęt. A jeśli jakimś cudem kapsuła poziomicy kalibracyjnej się poluzuje, można ją łatwo wkleić na swoje miejsce i wyrównać za pomocą dwóch śrub na końcach aluminiowego korpusu poziomicy. Profesjonalny i podstawowy zestaw nie są powszechnie częścią wyposażenia większości strzelców, co moim zdaniem jest dużą stratą. To prawda, że wielu myśliwych z zasady strzela na krótsze dystanse, a niektórzy nie przywiązują zbyt dużej wagi do precyzji strzelania. Z drugiej strony istnieje duża grupa zapalonych strzelców, a biorąc pod uwagę, jaką precyzję oferują współczesne karabiny myśliwskie nawet w przystępnych cenach, byłoby szkoda nie wykorzystać ich pełnego potencjału tylko dlatego, że celownik jest zamontowany nieco krzywo – szczególnie, gdy rozwiązanie jest tak proste. Widzę w tym akcesorium bardzo użyteczne narzędzie, które mogę polecić szerszemu gronu strzelców: profesjonalny zestaw dla perfekcjonistów lub większych grup strzelców oraz ekonomiczny dla wszystkich pozostałych. Na koniec należy podkreślić, że oba przedstawione zestawy nie są jedyną możliwością. Rynek w naszym regionie jest jednak w tej kategorii dość ograniczony. Istnieje kilka „no-name” kopii Lever-Level-Level oraz poziomice marki Fix It Sticks, które są jednak specjalnie zaprojektowane dla broni z szyną Picatinny i nie oferują wszechstronności zestawów Wheeler.
Zalety/wady (Wheeler's Professional Reticle Leveling System
+ Jakość i precyzja
+ Uniwersalność
+ Łatwość obsługi
+ Najlepsze w swojej kategorii na naszym rynku
- Wyższa cena (w zależności od częstotliwości użytkowania)
Oba zaprezentowane poziomice firmy Wheeler można zakupić w sklepie STROBL.CZ s.r.o Więcej informacji znajdziesz na stronie strobl.cz lub bezpośrednio na stronie producenta wheelertools.com
Źródła zdjęć: Archiwum autora
Autor: Tomáš Prachař
Artykuł pierwotnie ukazał się w czasopiśmie Lovec wydawnictwa Extra Publishing.
